Zakończenie i odbiór prac konserwatorskich przy elewacji kościoła Reformatów w Przemyślu
Kompleks budynków zespołu klasztornego Reformatów w Przemyślu, jest usytuowany naprzeciw dawnej Bramy Lwowskiej miejskich fortyfikacji miasta, przy nieistniejącej dzisiaj fosie, której ślady zaznacza przebieg ulic Jagiellońskiej i Słowackiego oraz Plac na Bramie. Charakterystyczne i zapamiętywalne jest usytuowanie zespołu, znacznie poniżej obecnej nawierzchni drogi, wynikające z zasypania fos miejskich. Niedawno odebraliśmy prace konserwatorskie przy elewacji ceglanej kościoła pw. Św. Antoniego z Padwy.
Dla zainteresowanych historią obiektu zamieszczamy kilka ważnych dat i wydarzeń:
- 1629 – Piotr z Cieciszowa Cieciszewski i jego żona Felicjana ze Stadnickich ofiarowali reformatom ogród i drewniany dom przy Bramie Lwowskiej, który spłonął w 1638 r.
- 1638-1640 – wykup sąsiednich działek dzięki zbiorowej fundacji Hermolausa Tyrawskiego, obywatela ziemi sanockiej, Mikołaja Wolskiego, marszałka koronnego, Mikołaja Daniłłowicza, podskarbiego wielkiego koronnego, Szymona Czermińskiego, regensa kancelarii przemyskiej, Karola Korniakta, Cieszanowskiego i Walentego Żyłki
- 1641 – położenie kamienia węgielnego i budowa klasztoru według modelowego planu obowiązującego w małopolskiej prowincji reformatów
- 1645 – konsekracja kościoła przez Ambrożego Stalickiego, prowincjała reformatów
- 1657-1664 – gruntowny remont z fundacji Andrzeja Maksymiliana Fredry, wojewody podolskiego
- 1664 – ponowna konsekracja przez Stanisława Sarnowskiego, biskupa przemyskiego
- 1684 – wzniesienie sygnaturki nad nawą z fundacji Izabeli Grochowskiej, chorążyny zakroczymskiej, w 1687 przeniesienie sygnaturki nad prezbiterium
- 1763-1764 – remont wnętrza
- 1773-1774 – położenie dachówki
- 1857 – pożar dachu i prowizoryczny remont
- 1863 – pobielenie elewacji zewnętrznych
- 1867 – pokrycie nowym dachem wg projektu Miszke’go architekta miejskiego w Przemyślu, prace ciesielskie Piotr Kossar
- 1870 – odnowienie chóru zakonnego pod kierownictwem Antoniego Osińskiego
- 1875-1877 wzniesienie kaplicy
- 1876 – wydzielenie oratorium z krużganka obok prezbiterium
- 1877 – budowa dzwonnicy przy prezbiterium
- 1878 – położenie kamiennej posadzki z płyt sprowadzonych z Trembowli z kamieniołomu Abrahama Genzera
- 1879-1880 – wykonanie malowideł ściennych przez Wilhelma Frydrycha i L. Karpinala
- 1881 – pokrycie dachu blachą
- 1882 – wyburzenie dzwonnicy i budowa chóru zakonnego za prezbiterium z przeźroczem za ołtarzem głównym
- 1902 budowa kruchty i nadanie elewacjom neorenesansowego charakteru wg projektu arch. Stanisława Majerskiego
- Ważniejsze remonty: 1923 wnętrza przez Stanisława Majesrkiego, 1957-60 generalny, 1968 fasady, dachu i sygnaturki przez Ryszkowskiego z Przeworska, 1999–2002 elewacji zewnętrznych przez Stanisława i Macieja Filipów, 2002-2003 remont dachu i sygnaturki.
(kalendarium opr. na podstawie informacji zawartych w Katalogu Zabytków Sztuki Przemyśl Zespoły sakralne, Instytut Sztuki PAN Warszawa 2004 r., opracowanie Piotr Krasny i Jakub Sito)
Dzielimy się fotografiami dokumentującymi zakończenie prac konserwatorskich w tym zakresie oraz zdjęciami z komisji, jakie odbyły się w trakcie nadzoru prowadzonego z urzędu.
Fot. A. Busz (komisja odbioru) M. Filip (w trakcie prac)