Franciszkański Zakon Świeckich

„Reguła i życie Franciszkanów świeckich są następujące: zachowywać Ewangelię Pana naszego Jezusa Chrystusa, naśladując św. Franciszka z Asyżu, dla którego Chrystus był natchnieniem i centrum życia w odniesieniu do Boga i ludzi” (art. 4, R.II).

Początki III Zakonu Franciszkańskiego sięgają roku 1221, w którym św. Franciszek z Asyżu wychodząc naprzeciw potrzebom Kościoła i ludzi świeckich żyjących w rodzinach zaproponował nową formę życia ideałami Ewangelii, nazywając ich Braćmi i Siostrami od Pokuty.

Franciszkański Zakon Świeckich należy do wielkiej Rodziny Franciszkańskiej. Zasadniczo składa się ona z trzech Zakonów: Pierwszy Zakon, zwany Braćmi Mniejszymi (męski zał. 1209); Drugi Zakon zwany Ubogimi Paniami lub Ubogimi Klaryskami (żeński, zał. 1212); Trzeci Zakon Franciszkanów Świeckich (zał. 1221 r.),z którego wyłonił się III Zakon Regularny TOR, żyjący wg Reguły zatwierdzonej przez Jana Pawła II w 1982 r.

Rodzina Franciszkańska, do której przynależą liczne wspólnoty, stanowi największą rodzinę zakonną w Kościele. Członkowie I i II Zakonu przekazują swoje związane z Franciszkańskim stylem życia doświadczenie religijne otrzymując w zamian od świeckich doświadczenie franciszkańskiego życia w świecie.

Pierwsze wspólnoty tercjarskie powstały w Polsce przy klasztorach franciszkańskich: Wrocław – 1230, Kraków – 1236 i Inowrocław – 1238.

Obecnie FZŚ w Polsce dzieli się na 18 regionów, które w zasadzie pokrywają się z metropoliami lub diecezjami Kościoła katolickiego i liczy blisko 17.000 członków skupionych w około 600 wspólnotach działających przy klasztorach franciszkańskich i parafiach diecezjalnych.

Zadaniem FZŚ jest szerzenie duchowości franciszkańskiej we współczesnym świecie, zainteresowanie tą duchowością współczesnego człowieka i niesienie wszystkim pokoju i dobra. Szczególny nacisk Reguła kładzie na apostolat: przykładu, słowa, pełnienie dzieł miłosierdzia oraz budowanie świata bardziej braterskiego i ewangelicznego. Tak jak św. Franciszek jego świeccy naśladowcy żyją zgodnie z Regułą w łączności z Kościołem w posłuszeństwie Ojcu Świętemu i całej hierarchii kościelnej.

Miejscowa Wspólnota FZŚ strukturalnie jest jedną z 26 wspólnot w Regionie przemyskim, który obejmuje Archidiecezję Przemyską, Diecezję Rzeszowską, Sandomierską, Tarnobrzeską i Zamojsko-Lubaczowską. Region dzieli się na 4 okręgi, nasza wspólnota należy do 1-go Okręgu Jarosławskiego, który skupia 7 wspólnot. Należy zaznaczyć, że III Zakon Franciszkański istnieje przy klasztorze Reformatów od początku powstania klasztoru. Wspólnota posiada pismo Ministra Prowincjalnego O. Nikodema Gdyka ofm (L.dz. 17/01/10). Pismo to ma charakter dokumentu potwierdzającego fakt erygowania Kongregacji III Zakonu św. Franciszka wraz z fundacją klasztoru Braci Mniejszych w Przemyślu w 1637 r.

Opiekę duchową nad Wspólnotą sprawuje Prowincja Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych w Krakowie, a bezpośrednio Ojcowie Asystenci mianowani przez O. Prowincjała, a posługujący w tutejszym klasztorze.

Jako Wspólnota i poszczególni tercjarze jesteśmy otwarci na realizowanie zadań w ramach posługi dla Kościoła lokalnego i parafii. Działalność miejscowej Wspólnoty FZŚ jest bardzo różnorodna i zależna od wielu czynników. Najistotniejsze jest jednak, by wszystkim działaniom zarówno indywidualnym jak i wspólnotowym towarzyszył ewangeliczny duch św. Franciszka wynikający z miłosierdzia Boga i bliźniego, a wyrażający się w radosnej i bezinteresownej służbie i stałe sumienne odniesienie do wymagań Reguły, której zachowanie każdy tercjarz świadomie deklarował w czasie składania profesji.

W okresie 40-lat istnienia parafii przy tutejszym klasztorze profesję wieczystą złożyło 109 osób. W tym okresie też zmarło 68 tercjarzy, jedna wyjechała. Obecnie nasza Wspólnota liczy 40 profesów wieczystych, 1 profeskę czasową i jedną nowicjuszkę. Większość, bo ok. 80% to osoby powyżej 65 roku życia. Profesi rekrutują się z 14 przemyskich parafii i 3 pod przemyskich (Pikulice i Duńkowiczki). Parafię św. Antoniego reprezentuje 13 tercjarzy miejscowej Wspólnoty, w tym 8 w bardzo podeszłym wieku.

Wspólnotą kieruje 5-osobowy zarząd. Spotykamy się 1 raz w miesiącu (III niedziele) na Mszy św. i spotkaniu modlitewno-formacyjnym, a także na Mszy św. w każdy poniedziałek oraz na adoracji Najśw. Sakramentu we czwartki każdego tygodnia. Codziennie poza niedzielą siostry prowadzą w kościele 15-minutowe nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego. Charyzmat franciszkański staramy się realizować poprzez osobistą formację duchową, życie sakramentalne, życie Ewangelią na co dzień i świadectwo tego życia w rodzinach, środowiskach pracy i zamieszkania. Uczestniczymy w powszechnej modlitwie Kościoła poprzez codzienny udział w Eucharystii (często na terenie macierzystych parafii), a także przez modlitwy brewiarzowe i Różaniec.

Skromność, radykalizm w głoszeniu Ewangelii, ubóstwo, pokój, docenienie wartości pracy, naśladowanie Jezusa, wolność wynikająca z posłuszeństwa Bogu, prostota, pójście za głosem powołania, pomoc innym, modlitwa, miłosierdzie, braterstwo, miłość do bliźnich, radość, dialog. To wartości głoszone przez św. Franciszka, a których odrodzenia potrzebuje współczesny świat.

Po II Soborze Watykańskim powszechne stało się angażowanie wiernych świeckich w przeróżne ruchy, bractwa i stowarzyszenia katolickie. Jednak św. Franciszek może być uznany za prekursora apostolstwa świeckich w Kościele. Był bowiem pierwszym, który docenił wartość i przydatność ludzi świeckich dla Kościoła, włączając ich do czynnego apostolstwa, bez odłączania od rodziny i pracy zawodowej, a założony przez niego III Zakon przetrwał 8 wieków i nadal wydaje się być potrzebny Kościołowi. Będzie bowiem zawsze aktualny jak aktualna jest Ewangelia, na której został zbudowany.

Oprac. S. Teresa Lachowicz FZŚ

Zarząd Franciszkańskiego Zakonu Świeckich:

• przełożona – s. Elizabeth Topash
• zastępca przełożonej – s. Ewa Frankowska
• mistrz formacji – s. Agnieszka Bałuka
• sekretarz – s. Danuta Mazur
• skarbnik – s. Elżbieta Głogowska

Asystent: o. Robert OFM